از همین وبلاگ (1 آوریل 2008):نوشته‌های قبلی: تقویم-1 (انواع تقویم)، تقویم-2 (محاسبه‌ی کبیسه)، تقویم-3 (تقویم جلالی)، تقویم-4 (دو اشکال تقویم ایرانی).
دیشب دیر برگشتم خونه و نرسیدم چیزی منتشر کنم، به جاش این نوشته رو می‌ذارم که پاسخ دو تا ابهام در نوشته‌ی قبلیه که مهران و علی‌رضا نوشتن. عکس رو از ویکی‌پدیا برداشتم.
مهران گفته:
«تقویم ایرانی٬ یا بهتر بنویسم لحظه تحویل سال برخلاف تصور عام بر اساس افق خاصی حساب نمی‌شود. لحظه‌ای است که مرکز کره زمین بر نقطه اعتدال بهاری مدار زمین به دور خورشید منطبق می‌شود. پس اشکال دوم وارد نیست.»
و بعد اضافه کرده:
«اشکال شما را الان متوجه شدم. شما فرض را بر این گذاشته‌اید که قرارداد مفروض تنها برای روزنخست سال است و طول ماه‌ها را ثابت فرض کرده‌اید. فرارداد صحصح این است که برای هر آغاز ماهی چنین قرار دادی وجود دارد. لذا اختلاف یکروزه مثلاً تقویم ایران و افغانستان حداکثر بعد از یکماه برطرف می‌شود. -شبیه اختلاف ماه شوال در ایران و عربستان که تنها یک ماه می‌پاید.»
جوابی که براش نوشتم اینه:
جوابی که براش نوشتم اینه:
مهران عزیز، همان‌طور که احتمالا خودت هم متوجه شدی اشتباه عام را مرتکب نشدم. حق با توست، لحظه‌ی سال تحویل لحظه‌ی نجومی خاصی است که در همه‌جای دنیا هم‌زمان رخ می‌دهد و به عنوان مثال (می‌دونم که می‌دونی ولی برای روشن شدن نوشته لازمه) اگر در تهران ساعت ده صبح باشه در افغانستان، به دلیل اختلاف ساعت، ساعت یازده صبح خواهد بود. همان‌جوری که می‌بینی اگه لحظه‌ی سال تحویل به وقت تهران بین یازده و دوازده باشه (که هر ۲۴ سال به طور متوسط یک‌بار اتفاق می‌افته) در افغانستان بعدازظهر خواهد بود و مطابق قاعده‌ی تقویم در این‌صورت یک‌روز با ما تفاوت خواهند داشت. این وضعیت برای جاهای دورتر بدتر خواهد بود.
همان‌طور که به درستی اشاره کردی و توی متن من هم هست، نسخه‌ی اصلی تقویم جلالی، این اختلاف رو هر ماه اصلاح می‌کنه و نتیجه‌اش اینه که همان‌طور که الان بدون محاسبه نمی‌دانیم که سال آینده ۳۶۵ روزیه یا ۳۶۶ روزی، در اون شرایط هر ماه، باید برای طول ماه این محاسبه رو انجام می‌دادیم. در نتیجه از این که قبل از دوره‌ی پهلوی اول و تثبیت تقویم فعلی، تقویم قمری رایجتر بوده، زیاد تعجب نمی‌کنم. ولی همونطور که می‌دونی تقویم فعلی ما این مشخصه‌ی کبیسه‌ی ماهانه به جای کبیسه‌ی سالانه رو نداره و در نتیجه هر ماه کبیسه نمی‌گیریم. بنابراین نکته‌ای که گفتی مربوط به تقویم فعلی ما که موضوع بحث من بود، نیست.
اما در مورد تقویم جلالی کاملا حق با شماست. وقتی کبیسه‌ها را به ماه منتقل می‌کنیم، اختلاف بعد از یک ماه برطرف می‌شه و اگه به هفته منتقل می‌کردیم بعد از یک هفته و اگه به قرن منتقل می‌کردیم بعد از یک قرن. اما چیزی که ثابت می‌مونه کسر روزهای اشکال داره. یعنی حتی در نسخه‌ی اصلی تقویم جلالی، احتمال این اختلاف یک بیست و چهارم باقی می‌مونه. یعنی هر بیست و چهار ماه یک‌بار، برخلاف نسخه‌ی فعلی که هر بیست و چهار سال یک‌بار با تقویم کشور همسایه متفاوته.در واقع به جای اینکه هر ۲۴ سال به مدت یک‌سال، یک روز اختلاف داشته باشیم، هر دوسال به مدت یکماه، یک روز اختلاف می‌داشتیم.
ممنون می‌شم اگه این بحث رو ادامه بدی. از اینکه کسی باهام در این مورد بحث نمی‌کرد افسرده شده بودم.
علی‌رضا هم گفته:
همان‌طور که به درستی اشاره کردی و توی متن من هم هست، نسخه‌ی اصلی تقویم جلالی، این اختلاف رو هر ماه اصلاح می‌کنه و نتیجه‌اش اینه که همان‌طور که الان بدون محاسبه نمی‌دانیم که سال آینده ۳۶۵ روزیه یا ۳۶۶ روزی، در اون شرایط هر ماه، باید برای طول ماه این محاسبه رو انجام می‌دادیم. در نتیجه از این که قبل از دوره‌ی پهلوی اول و تثبیت تقویم فعلی، تقویم قمری رایجتر بوده، زیاد تعجب نمی‌کنم. ولی همونطور که می‌دونی تقویم فعلی ما این مشخصه‌ی کبیسه‌ی ماهانه به جای کبیسه‌ی سالانه رو نداره و در نتیجه هر ماه کبیسه نمی‌گیریم. بنابراین نکته‌ای که گفتی مربوط به تقویم فعلی ما که موضوع بحث من بود، نیست.
اما در مورد تقویم جلالی کاملا حق با شماست. وقتی کبیسه‌ها را به ماه منتقل می‌کنیم، اختلاف بعد از یک ماه برطرف می‌شه و اگه به هفته منتقل می‌کردیم بعد از یک هفته و اگه به قرن منتقل می‌کردیم بعد از یک قرن. اما چیزی که ثابت می‌مونه کسر روزهای اشکال داره. یعنی حتی در نسخه‌ی اصلی تقویم جلالی، احتمال این اختلاف یک بیست و چهارم باقی می‌مونه. یعنی هر بیست و چهار ماه یک‌بار، برخلاف نسخه‌ی فعلی که هر بیست و چهار سال یک‌بار با تقویم کشور همسایه متفاوته.در واقع به جای اینکه هر ۲۴ سال به مدت یک‌سال، یک روز اختلاف داشته باشیم، هر دوسال به مدت یکماه، یک روز اختلاف می‌داشتیم.
ممنون می‌شم اگه این بحث رو ادامه بدی. از اینکه کسی باهام در این مورد بحث نمی‌کرد افسرده شده بودم.
علی‌رضا هم گفته:
افسرده نشو نیما جان... من هم از اینکه سوالی را که ذیل اولین مطلبت درباره تقویم تو بلاگ قبلیت پرسیدم و جواب ندادی افسرده شدم ;)و اینکه در این لینک http://tabnak.ir/pages/?cid=8107 مطلبی نوشته که من هرچی صبر کردم درس را تا آخرش گوش کنم بعد ببینم چیزی از منظور سایت تابناک و مرکز مطالعات و پژوهش های فلکی نجومی وابسته به دفتر آیت الله سیستانی http://www.nojumi.org/newsn/news.php?action=fullnews&id=1227 سر در می آورم یا نه! که تا اینجای بحث شما سر در نیاوردم اینا چی گفتن!
و جواب من:
و جواب من:
خیلی خیلی متاسفم که باعث ناراحتیت شدم. در واقع فکر کردم نظرت رو توی وبلاگ جدبدم دوباره می‌ذاری بعدشم یادم رفت شرمنده. چیزی که توی اون سایتها نوشته همون چیزیه که قراره توی نوشته‌های بعدی در موردش توضیح بدم. اما خلاصه‌اش اینه که برای شما که در شرق زندگی می‌کنین امسال زمان سال تحویل بعد از ظهر روز پنج‌شنبه بوده و این معنیش اینه که روز پنج‌شنبه برای شما باید روز آخر سال قبل می‌بوده و در واقع سال 86 برای شما کبیسه بوده و امروز هم به جای 13 فروردین برای شما 12 فروردینه. البته راه دیگه‌اش اینه که به تقویم ایران استناد کنین که در این صورت دیگه تمام مزایای دقت و این چیزها از دست می‌ره. کدومو ترجیح می‌دی؟ اینکه هر جایی تقویم خودشو داشته باشه یا اینکه دقتت بیاد پایین و در ادعای دقیق‌ترین تجدید نظر بشه؟
اما در مورد نظری که تو وبلاگ قبلی گذاشته بودی باید بگم که از نظر نجومی چیز خاصی به ذهنم نمی‌رسه! البته در تقویم یهودی سال 13 ماهه هر دو سه سال یه بار پیش می‌آد و زیاد پدیده‌ی نادری نیست.
اما در مورد نظری که تو وبلاگ قبلی گذاشته بودی باید بگم که از نظر نجومی چیز خاصی به ذهنم نمی‌رسه! البته در تقویم یهودی سال 13 ماهه هر دو سه سال یه بار پیش می‌آد و زیاد پدیده‌ی نادری نیست.
۲ نظر:
سلام،
مرسی، کلی از سوالهای من جواب داده شد.
من فقط نمی فهمم که چرا از همون نسبت 8 به 33 استفاده نمی کنن. به نظر من تنها خوبی تقویم فعلی دقیق بودن روز اول سال هستش که اونم به قول تو فقط برای ایران درست هستش. و وقتی ماه های کبیسه نداریم، بقیه فصل های سال هم شروعشون دقیق نیست و همونطور که فکر کنم تو همین وبلاگ خوندم، امسال شب یلدا شب اول دی نبود. بنابراین کلا به نظر من کلا باید برگردیم به همون 8 به 33 خیال خودمون رو راحت کنیم!
خواهش می‌کنم.
والا کم‌وبیش همون 8 به 33 می‌شه. حالا تا چندصد سال دیگه هم خدا بزرگه.
ارسال یک نظر